Ανώδυνη θεραπεία αιμορροΐδων

Ενδοσκοπική απολίνωση αιμορροΐδων (Rubber band ligation)

Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΑΝΩΔΥΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΩΡΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ, ΧΩΡΙΣ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ!

Οι αιμορροΐδες (=αιμοροϊδοπάθεια) είναι παθολογικές διευρύνσεις των εσωτερικών φλεβών του πρωκτού που απαντάται το ίδιο συχνά σε άνδρες και γυναίκες. Υπολόγίζεται ότι το 50% του πληθυσμού ηλικίας άνω των 50 ετών, πάσχει από αιμορροΐδες. Οι αιτίες που προκαλούν αιμορροϊδοπάθεια είναι πολλές. Η καθιστική ζωή, η κακή διατροφή, η δυσκοιλιότητα και οι διαταραχές στην αφόδευση είναι οι συχνότερες. Λόγω της αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης, η παχυσαρκία ευνοεί την ανάπτυξη αιμορροΐδων. Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός ευθύνονται επίσης για την αιμορροϊδοπάθεια στις γυναίκες.

Υπάρχουν όμως και κάποιες παθήσεις που δημιουργούν δευτερογενώς αιμορροΐδες, όπως η κίρρωση του ήπατος, διάφοροι όγκοι των ενδοκοιλιακών οργάνων και η θρόμβωση της πυλαίας φλέβας. Όταν οι αιμορροΐδες είναι μικρές, συνήθως δεν δίνουν συμπτώματα ή μπορεί να προκαλούν μια μικρή απώλεια ζωηρά ερυθρού αίματος κατά την αφόδευση. Σε σοβαρότερες όμως περιπτώσεις οι αιμορροϊδες είναι διογκωμένες, προβάλλουν κατά τη διάρκεια της αφόδευσης ή και μόνιμα και συνήθως προκαλούν συμπτώματα όπως χρόνιο πόνο, κνησμό, εκροή υγρού και συχνά επεισόδια αιμορραγίας.

Στην αιμορροϊδοπάθεια διακρίνουμε 4 στάδια:

1ο Στάδιο = Οι αιμορροϊδικοί όζοι είναι μικροί και προβάλλουν ελαφρά. Δεν προκαλούν παρά μόνο μικρή αιμορραγία.

2ο Στάδιο = Οι όζοι προβάλλουν έξω από τον πρωκτικό σωλήνα στην κένωση, αλλά ανατάσσονται αυτόματα μετά την κένωση.

3ο Στάδιο = Οι όζοι προβάλλουν έξω από τον πρωκτικό σωλήνα στην κένωση ή κατά τη διάρκεια άσκησης και δεν ανατάσσονται από μόνοι τους αλλά ύστερα από χειρισμό.

4ο Στάδιο = Οι όζοι παραμένουν μόνιμα εκτός του πρωκτικού σωλήνα προκαλώντας πόνο, έντονο ερεθισμό και αιμορραγία.

Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό και την κλινική εξέταση η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την επισκόπηση της περιπρωκτικής περιοχής, τη δακτυλική εξέταση και εάν είναι αναγκαίο την πρωκτοσκόπηση και κολονοσκόπηση. Από το στάδιο και την ύπαρξη ή όχι επιλοκών εξαρτάται η αντιμετώπιση και μπορεί να είναι χειρουργική ή συντηρητική. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει την τοπική εφαρμογή αλοιφών, υπόθετων, παυσίπονα, αντιφλεγ-μονώδη φάρμακα και χλιαρά εδρόλουτρα για ανακούφιση του οιδήματος και λύση του πρωκτικού σπασμού. Η δυσκοιλιότητα ρυθμίζεται με δίαιτα που περιλαμβάνει την κατανάλωση φυτικών ινών και πολλών υγρών επειδή τα συμπτώματα επιδεινώνονται από επεισόδια δυσκοιλιότητας και σκληρών κενώσεων. Όταν χρειάζεται συνιστάται και η χορήγηση ενός ήπιου σκευάσματος για το σχηματισμό μαλακών κοπράνων.

Ο ΙΑΤΡΟΣ

Σκρέκας Γεώργιος MD

Λαπαροενδοσκόπος – Χειρουργός, EAES, ISS, IFSO

Διευθυντής χειρουργικής μονάδας παχυσαρκίας Βιοκλινικής

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ENDO-SURGERY

ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ

ΓΡΑΜΜΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

ΦΟΡΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Επιπλεγμένες αιμορροΐδες

Θρόμβωση: Όταν οι διευρυσμένες φλέβες των αιμορροϊδων θρομβωθούν, ο πόνος είναι τόσο έντονος που αναγκάζει τον ασθενή να ζητήσει τη βοήθεια του γιατρού.

Ραγάδα: Οξύ φλεγμονώδες έλκος στο δέρμα του πρωκτού που συνοδεύεται από οξύτατο πόνο, ιδίως στην αφόδευση. Οι αιμορροϊδες προδιαθέτουν στην εμφάνισή του.

Δερματικά ράκη (skin tags): Υπερτροφικές δερματικές πτυχές γύρω από το δακτύλιο που είναι αποτέλεσμα χρόνιας φλεγμονής. Συνοδεύουν συνήθως τις προχωρημένες αιμορροϊδες.

Ήπιες επεμβατικές τεχνικές

Φωτοπηξία υπερύθρων ή Laser. Είναι μία τεχνική που απαιτεί τη χρήση ειδικής συσκευής. Με την τεχνική αυτή προκαλούμε έγκαυμα στην κορυφή του αιμορροϊδικού όζου. Αποτέλεσμα είναι η ίνωση και συγκόλληση της αιμορροϊδας στο τοίχωμα του πρωκτού. Η τεχνική έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα στις μικρές αιμορροΐδες (1ου ώς 3ου βαθμού). Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς νάρκωση.

Απολίνωση αιμορροϊδικών αρτηριών (HAL). Στη μέθοδο αυτή απολινώνονται οι κύριες αιμορροϊδικές αρτηρίες (συνήθως 4-6) με ενδοσκοπικές ραφές. Οι αρτηρίες εντοπίζονται με τη χρήση ενδοσκοπικού υπερήχου. Η τεχνική αυτή έχει επίσης καλά αποτελάσματα για αιμορροϊδες μέχρι 3ου βαθμού, απαιτεί όμως περιοχική (επισκληρίδιο) ή γενική αναισθησία.

Η σκληροθεραπεία με έγχυση σκληρυντικών ουσιών που θρομβώνει και νεκρώνει τις αιμορροϊδες. Χρησιμοποιούνται χημικές ουσίες, όπως η Polydocanol, Quinine Urea, Sodium Morrhuate ή διάλυμα 5% φαινόλης. Δεν χρησιμοποιείται συχνά γιατί μπορεί να προκαλέσει εκτεταμένη θρόμβωση και πόνο.

Κρυοχειρουργική θεραπεία με υγροποιημένο άζωτο ή διοξείδιο του άνθρακα. Στηρίζεται στην ψύξη του αιμορροϊδικού ιστού με τη χρήση ειδικών εργαλείων για να επιτευχθεί η νέκρωση και απόπτωση των αιμορροΐδων. Η τεχνική αυτή δεν απαιτεί γενική νάρκωση, προκαλεί όμως εξαιρετική δυσφορία στον ασθενή ή και πόνο. Έχει επίσης το μεινέκτημα της δημιουργίας έλκους που επουλώνεται δύσκολα. Στο διάστημα αυτό υπάρχει συνεχής εκκροή υγρού και πόνος. Η μέθοδος δεν είναι επίσης ακριβής, γιατί δεν μπορεί να υπολογιστεί η έκταση της ιστικής καταστροφής που προκαλεί. Γενικά η μέθοδος δεν προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα και ελάχιστοι χειρουργοί την εφαρμόζουν πλέον.

Απλή διαστολή του πρωκτού. Εφαρμόστηκε τη δεκαετία του ’60 απο τον Parks που εξέφρασε τη θεωρία ότι τα συμπτώματα της αιμορροϊδοπάθειας οφείλονται σε κώλυμα της πρωκτικής εξόδου που προκαλείται από σπασμό του σφιγκτήρα. Για τη διόρθωση αυτής της κατάστασης πρότεινε τη χαλάρωση του πρωκτού με διαστολή που γίνεται με περιοχική ή γενική αναισθησία στο χειρουργείο. Η τεχνική αυτή άν και προσφέρει άμεση (αλλά πρόσκαιρη) ανακούφιση των συμπτωμάτων, δεν έχει τύχει αποδοχής από την πλειονότητα των χειρουργών γιατί προκαλεί ανεξέλεγκτη ζημιά στο πρωκτικό σφιγκτήρα με αποτέλεσμα την ψηλή συχνότητα μετεγχειρητικής ακράτειας.

Πλάγια έσω σφιγκτηροτομή. Μπορεί να εφαρμοστεί σε ασθενείς με συμπτωματική αιμορροϊδοπάθεια 2ου ή 3ου βαθμού με τοπική ή περιοχική αναισθησία. Τα αποτελέσματα όμως δεν είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικά. Η συχνότητα υποτροπών είναι εξαιρετικά μεγάλη ενώ υπάρχει επίσης η πιθανότητα ακράτειας.

Rubber band ligation

Ενδοσκοπική απολίνωση αιμορροΐδων με ελαστικούς δακτυλίους

Με την τεχνική αυτή περισφίγγουμε τους αιμορροϊδικούς όζους με έναν ελαστικό δακτύλιο από καουτσούκ. Ο περισφιγμένος όζος ισχαιμεί και σε λίγες μέρες εκπίπτει, εγκαταλείποντας στη θέση του μια μικρή ουλή που προκαλεί συγκόλληση του βλεννογόνου στο τοίχωμα και εξάλλειψη της αιμορροϊδας. Οι δακτύλιοι τοποθετούνται με ειδική συσκευή ενδοσκοπικά, χωρίς καν τοπική αναισθησία.

Συσκευή ενδοσκοπικής απολίνωσης αιμορροϊδων τύπου St. Marks.

Η μέθοδος είναι εξαιρετικά αποτελεσματική και τα αποτελέσματά μας έχουν δημοσιευθεί. Eίναι η πιο φθηνή τεχνική σ΄όλο τον κόσμο για αιμορροϊδοπάθεια 2ου και 3ου βαθμού. Δεν απαιτεί νοσηλεία, εφαρμόζεται στο εξωτερικό ιατρείο και δεν προκαλεί πόνο όταν γίνει σωστά.

Πλεονεκτήματα της ενδοσκοπικής απολίνωσης

Άμεση επίσχεση αιμορραγίας.
Δεν απαιτείται παραμονή στο νοσοκομείο.
Δεν χρειάζεται αναισθησία.
Αποτελεσματική σε αιμορροϊδες μέχρι και 3ου σταδίου.*
Επαναληψιμότητα, μέχρις πλήρους ιάσεως.

* Σε αιμορροϊδες 3ου σταδίου ή όταν υπάρχουν περισσότεροι από 2 αιμορροϊδικοί όζοι χρειάζονται 2-3 επισκέψεις με μεσοδιάστημα 20 ημερών. Στις περιπτώσεις αυτές η απολίνωση γίνεται σταδιακά μέχρι την πλήρη αποκατάσταση.

Εικ 1. Σύλληψη της αιμορροϊδας με ειδική λαβίδα πάνω από την οδοντωτή γραμμή, όπου δεν υπάρχουν αισθητικά νεύρα.
Εικ 1. Σύλληψη της αιμορροϊδας με ειδική λαβίδα πάνω από την οδοντωτή γραμμή, όπου δεν υπάρχουν αισθητικά νεύρα.
Εικ 1. Σύλληψη της αιμορροϊδας με ειδική λαβίδα πάνω από την οδοντωτή γραμμή, όπου δεν υπάρχουν αισθητικά νεύρα.

Χειρουργικές τεχνικές

Η χειρουργική αποκατάσταση των αιμορροϊδων είναι επιβεβλημένη σε μεγάλες και επιπλεγμένες αιμορροϊδες ή όταν οι ηπιότερες τεχνικές δεν αποδίδουν. Υπάρχουν διάφορες χειρουργικές τεχνικές (Parks, Ferguson, Whitehead, Milligan-Morgan) που σε γενικές γραμμές περιλαμβάνουν την εκτομή των αιμορροϊδικών όζων μαζί με τα παρακείμενα δερματικά ράκη. Η επέμβαση γίνεται με γενική ή περιοχική αναισθησία στο χειρουργείο με τη βοήθεια ηλεκτροδιαθερμίας ή Laser. 20-40 ημέρες διαρκεί η επούλωση και στο διάστημα αυτό συνιστάται η χρήση αναλγητικών, συχνά εδρόλουτρα και χορηγούνται μαλακτικά κοπράνων (παραφινέλαιο) για διευκόλυνση των κενώσεων.

Η ενδοσκοπική και λιγότερο τραυματική μέθοδος Logo, συνίσταται στην εσωτερική κυκλική συρραφή του ορθικού τοιχώματος που γίνεται με ειδική συσκευή και αποσκοπεί στην απαγγείωση των αιμορροϊδικών όζων. Η μέθοδος Logo ενδείκνυται σε συμπτωματική αιμορροϊδοπάθεια 2ου ή 3ου σταδίου και ειδικά όταν συνυπάρχει πρόπτωση του ορθού, οπότε η κλασσική χειρουργική αποκατάσταση είναι επώδυνη. Το πλεονεκτήματα της μεθόδου Logo είναι η ταχύτερη ανάρρωση και λιγότερος πόνος. Τα μειονεκτήματά της είναι οι σοβαρές επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν όταν η επέμβαση γίνει από χειρουργό που δεν έχει μεγάλη εμπειρία, η ανάγκη για συμπληρωματική εκτομή των δερματικών ρακών στην ίδια επέμβαση ή σε δεύτερο χρόνο και το γεγονός ότι η μέθοδος δεν είναι αποτελεσματική και δεν ενδείκνυται στις αιμορροϊδες 4ου σταδίου και τις επιπλεγμένες αιμορροϊδες.

Ξαναδημιουργούνται οι αιμορροΐδες;

Αυτό εξαρτάται από το είδος της αντιμετώπισης και την κατάσταση των αιμορροϊδων τη στιγμή της επέμβασης. Με τις λιγότερο επεμβατικές τεχνικές, υπάρχει κάποια πιθανότητα επανεμφάνισης των αιμορροϊδων μετά από μήνες ή χρόνια. Όμως ακόμη και μετά απο χειρουργική αντιμετώπιση και ειδικά όταν η κατάσταση δεν επιτρέπει την πλήρη εκτομή των αιμορροϊδων (επείγον χειρουργείο για επιπλεγμένες αιμορροϊδες ή κυκλοτερείς αιμορροϊδες 4ου βαθμού), η πιθανότητα αυτή δε μπορεί να αποκλειστεί.

Σημαντικό όμως ρόλο για το μακροχρόνιο αποτέλεσμα παίζει επίσης η υγειινή διατροφή, η καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας και η διατήρηση μιάς καλής φυσικής κατάστασης. Η χρόνια δυσκοιλιότητα, τα σκληρά κόπρανα και η άσκηση μεγάλης πίεσης στην περιοχή κατά την κένωση, μπορεί να δημιουργήσει ξανά συμπτωματική αιμορροϊδοπάθεια συνήθως όμως όχι τόσο σοβαρή όσο πριν το χειρουργείο. Η πρόληψη λοιπόν περιλαμβάνει αποφυγή της καθιστικής ζωής, καλή φυσική κατάσταση, καλή διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και πρόληψη της δυσκοιλιότητας και της παχυσαρκίας που ούτως ή άλλως είναι από τις κυριότερες αιτίες των αιμορροΐδων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Rubber band ligation of symptomatic internal hemorrhoids : Results of 500 cases. Vassilios A.Komborozos ,George J.Skrekas , Christos A.Pissiotis MD. Dig Surg 2000;17:71-6.

Rubber-band ligation for hemorrhoids in a colorectal unit. A prospective study. J. C. Bernal, M. Enguix, J. López García, J. García Romero and R. Trullenque Peris. Service of General Surgery. Hospital General Universitario. Valencia, Spain.

Second degree haemorrhoids: patient’s satisfaction, immediate and long-term results of rubber band ligation treatment.Benzoni E, Milan E, Cerato F, Narisetti P, Bresadola V, Terrosu G.
Minerva Chir. 2006 Apr;61(2):119-24.

Outcome from rubber band ligation of piles. Barrow E, Watson AJ. Colorectal Dis. 2006 Jul;8(6):528.