Η χολοπαγκρεατική εκτροπή που περιγράφηκε τη δεκαετία του '80 από τον καθηγητή Scopinaro (Εικόνα 1 ), είναι η πλέον αποτελεσματική επέμβαση απώλειας βάρους (80-90% του πλεονάζοντος βάρους) κατάλληλη και για τις πιό βαριές μορφές παχυσαρκίας. Η επέμβαση του Scopinaro έχει όμως ένα μεγάλο μειονέκτημα: μπορεί να προκαλέσει σοβαρές μεταβολικές επιπλοκές (οστεομαλακία, αναιμία, διαταραχές των ηλεκτρολυτών και πρωτεϊνική υποθρεψία) λόγω της πολύ βραχείας κοινής έλικας (μόλις 50cm) και τών επακόλουθων διάρροιών. Με την επέμβαση Scopinaro έχουν αναφερθεί επίσης και σποραδικές περιπτώσεις ηπατικής ανεπάρκειας, με σχετικά άγνωστη αιτιολογία.

Η χολοπαγκρεατική 12δακτυλική εκτροπή (Duodenal Switch) (Εικόνα 2, επέμβαση Marceau) είναι μια εξελιγμένη χολοπαγκρεατική εκτροπή που αποσκοπεί στην ελαχιστοποίηση των επιπλοκών της επέμβασης του Scopinaro. Το 1990 οι Marceau και συν. παρουσίασαν τα απώτερα αποτελέσματα της 12δακτυλικής εκτροπής και απέδειξαν την υπεροχή της έναντι της επέμβασης Scopinaro. Η επέμβαση Marceau επιτυγχάνει παραπλήσια ή και καλύτερη απώλεια βάρους, με λιγότερες διάρροιες και συμπτώματα dumping και μικρότερη πιθανότητα υποθρεψίας και αναστομωτικού έλκους.

Στην επέμβαση Marceau συνδυάζεται η κάθετη γαστρεκτομή (sleeve gastrectomy) με την παράκαμψη του μεγαλύτερου μέρους του λεπτού εντέρου. Η λειτουργία της πυλωρικής βαλβίδας διατηρείται και αποφεύγεται το σύνδρομο dumping. Το δωδεκαδάκτυλο διαιρείται στην αρχή της δεύτερης μοίρας του και αναστομώνεται με τα τελευταία 2,5 m του λεπτού εντέρου (ειλεός) για τη δημιουργία της διατροφικής έλικας. Η διατήρηση της 1ης μοίρας του 12δακτύλου και της νευροορμονικής αυτορύθμισης της γαστρικής έκκρισης, περιορίζει την πιθανότητα αναστομωτικού έλκους κατα 15 τουλάχιστον φορές. Για τον περιορισμό της διάρροιας, το μήκος του κοινού καναλιού στην εγχείρηση Marceau είναι σχεδόν διπλάσιο (80-100 cm) από ότι στην χολοπαγκρεατική εκτροπή του Scopinaro. Η επέμβαση συμπληρώνεται με προληπτκή χολοκυστεκτομή.

Η χολοπαγκρεατική 12δακτυλική εκτροπή προσφέρει σημαντική ανακούφιση όλων των συνοδών παθήσεων και μεγάλη απώλεια βάρους (EWL >80% στα 2 χρόνια) που διατηρείται σταθερή και πέραν των 5 ετών (EWL >70%). Η πιθανότητα αναστομωτικού έλκους είναι σαφώς μικρότερη απ' ότι στη χολοπαγκρεατική εκτροπή και το γαστρικό bypass. Δεν υπάρχουν διαιτητικοί περιορισμοί και οι διάρροιες είναι ελάχιστες.

Σοβαρές μορφές νοσογόνου παχυσαρκίας (ΔΣΒ>60). Η επέμβαση Marceau προτείνεται για την ενίσχυση της απώλειας βάρους σε περιπτώσεις προηγούμενης γαστρεκτομής sleeve ή διαμερισματοποίσης κατά Mason. Κατά τη γνώμη μας, η επέμβαση αυτή είναι πιό ασφαλής σε επανεγχείρηση μετά από Mason απ' ότι η μετατροπή της σε γαστρικό bypass. Σε ασθενείς με εξαιρετικά ψηλό ΒΜΙ και μεγάλο χειρουργικό κίνδυνο, η επέμβαση μπορεί να υλοποιηθεί σε δύο χρόνους: στην πρώτη φάση μπορεί να γίνει η γαστρεκτομή Sleeve και όταν υπάρξει μια σημαντική απώλεια βάρους, η 12δακτυλική εκτροπή σε δεύτερο χρόνο.

Όπως και η χολοπαγκρεατική εκτροπή, η επέμβαση Marceau αντενδείκνυται απόλυτα όταν προϋπάρχει ηπατική νόσος (χρόνια ηπατίτιδα ή κίρρωση). Στα αρχικά στάδια της νοσογόνου παχυσαρκίας (ΒΜΙ<50) δεν γνωρίζουμε άν η επέμβαση προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα σε σύγκριση με τις επεμβάσεις γαστρικού περιορισμού ή το γαστρικό by-pass.

Χρόνια δυσαπορρόφηση θρεπτικών και μικρο-θρεπτικών συστατικών (λίπους, σιδήρου, ασβεστίου, βιταμινών). Οι ασθενείς έχουν δια βίου ανάγκη λήψης διατροφικών συμπληρωμάτων και χρειάζονται μακροχρόνια τακτική ιατρική παρακολούθηση. Σε μερικές περιπτώσεις (3-5%) μπορεί να παρατηρηθεί πρωτεϊνική υποθρεψία, κατάσταση που χρειάζεται νοσηλεία και διαιτολογική παρέμβαση.